( 487 ) રસાસ્વાદ……અનંત જુગ વિત્યા રે પંથે રે હાલતાં-વિનોદ પટેલ

"બેઠક" Bethak

            અનંત જુગ વિત્યા રે પંથે રે હાલતાં …. નરસિંહ મહેતા

મધ્યકાલીન ગુજરાતી સાહિત્યના એક સર્વ શ્રેષ્ઠ ભક્ત કવિ નરસિંહ મહેતાની કૃષ્ણ ભક્તિ શબ્દોમાં વર્ણન ના થઇ શકે એવી ભવ્ય હતી. એમના આરાધ્ય દેવ શ્રી કૃષ્ણનું નામ અને સંકીર્તન જ એમના જીવનનું જાણે કે એક ધ્યેય બની ગયું હતું. એમનું આખું જીવન કૃષ્ણમય બની ગયું હતું જેની ઝાંખી આપણને એમનાં અનેક પ્રભાતિયા, રાસ, રસિક પદો વિ.રચનાઓમાંથી  થાય છે .

આશરે ૬૦૦ વર્ષ પહેલાંના રૂઢીચુસ્ત સમાજમાં જ્યારે મરજાદી લોકો હરિજનોને અડવું એ એક પાપ ગણતા હતા એવા સમયે એમની ઉચ્ચ નાગર કોમના રોષની જરાયે પરવા કર્યા વિના હરીજનવાસમાં જઈને ભજન કીર્તન કરનાર નરસિંહ મહેતાની ભક્તિ,આંતરિક શક્તિ અને હિંમતને સલામ કરવાનું મન થાય છે..

નરસિંહ મહેતાની હૃદય પૂર્વકની આરાધનાથી પ્રસન્ન થઈને શ્રી હરીએ એમના આ પ્રિય ભક્તના સામાજિક પ્રસંગો જેવા કે પુત્ર શામળ શા ના વિવાહ, દીકરી કુંવરબાઈનું મામેરું , પિતાનું શ્રાધ એમ અણીના સમયે હજરાહજૂર થઈને…

View original post 1,005 more words

(486 )સ્વ.કવી રમેશ પારેખની એક દિલચસ્પ કાવ્ય રચના ……

 ઈન્ટરનેટ સફર કરતાં કરતાં ગુજરાતી સાહિત્ય અકાદમી , યુ.કે. ના ફેસ બુક પેજ ઉપર ઓપીનીયન મેગેઝીનના સંપાદક શ્રી વિપુલ કલ્યાણીએ પોસ્ટ કરેલ  જાણીતા કવી સ્વ. રમેશ પારેખની એક મજાની કાવ્ય રચના વાંચવામાં આવી  જે મને ખુબ ગમી ગઈ .

શ્રી કલ્યાણીના આભાર સાથે વિનોદ વિહારના વાચકો માટે આ રચના ફરી અહી પોસ્ટ કરું છું .

આ કાવ્યમાં સૌના જીવનને લાગુ પડતી ગુઢ વાત  ખુબ સહજ શબ્દોમાં કવી રમેશ પારેખે કરી છે એ સમજવા જેવી છે .

વિનોદ પટેલ

================================

નાનપણમાં બોરાં વીણવા જતા. કાતરા પણ વીણતા. કો’કની વાડીમાં ઘૂસી ચીભડાં ચોરતા. ટેટા પાડતા. બધા ભાઈબંધો પોતાનાં ખિસ્સામાંથી ઢગલી કરતા ને ભાગ પાડતા – – આ ભાગ ટીંકુનો. – આ ભાગ દીપુનો. – આ ભાગ ભનિયાનો, કનિયાનો … છેવટે એક વધારાની ઢગલી કરી કહેતા – ‘આ ભાગ ભગવાનનો !’સૌ પોતપોતાની ઢગલી ખિસ્સામાં ભરતા, ને ભગવાનની ઢગલી ત્યાં જ મૂકી રમવા દોડી જતા.ભગવાન રાતે આવે, છાનામાના ને પોતાનો ભાગ ખાઈ જાય – એમ અમે કહેતા.પછી મોટા થયા. બે હાથે ઘણું ય ભેગું કર્યું; ભાગ પાડ્યા – ઘરના, ઘરવખરીના, ગાય, ભેંસ, બકરીના. અને ભગવાનનો ભાગ જુદો કાઢ્યો ? રબીશ ! ભગવાનનો ભાગ ? ભગવાન તે વળી કઈ ચીજ છે ? સુખ, ઉમંગ, સપનાં, સગાઈ, પ્રેમ – હાથમાં ઘણું ઘણું આવ્યું … અચાનક ગઈ કાલે ભગવાન આવ્યા; કહે : લાવ, મારો ભાગ … મેં પાનખરની ડાળી જેવા મારા બે હાથ જોયા – ઉજ્જ્ડ. એકાદ સુકું તરણું યે નહીં. શેના ભાગ પાડું ભગવાન સાથે ? આંખમાં ઝળઝળિયાં આવ્યાં, તે અડધાં ઝળઝળિયાં આપ્યાં ભગવાનને. વાહ ! – કહી ભગવાન મને અડ્યા, ખભે હાથ મૂક્યો, મારી ઉજ્જ્ડતાને પંપાળી, મારા ખાલીપાને ભરી દીધો અજાણ્યા મંત્રથી. તેણે પૂછ્યું : ‘કેટલા વરસનો થયો તું’ ‘પચાસનો’ હું બોલ્યો ’અચ્છા …’ ભગવાન બોલ્યા : ‘૧૦૦ માંથી અડધાં તો તેં ખરચી નાખ્યાં … હવે લાવ મારો ભાગ !’ ને મેં બાકીનાં પચાસ વરસ ટપ્પ દઈને મૂકી દીધાં ભગવાનના હાથમાં ! ભગવાન છાનામાના રાતે એનો ભાગ ખાય. હું હવે તો ભગવાનનો ભાગ બની પડ્યો છું અહીં. જોઉં છું રાહ – કે ક્યારે રાત પડે ને ક્યારે આવે છાનામાના ભગવાન ને ક્યારે આરોગે ભાગ બનેલા મને ને ક્યારે હું ભગવાનનાં મોંમાં ઓગળતો ઓગળતો … – રમેશ પારેખ