1086 – ભાઇ બહેનના પ્રેમની ઉજવણીનું પર્વ… રક્ષાબંધન

રક્ષા બંધનના પવિત્ર પર્વ નિમિત્તે જાણીતા કટાર લેખક શ્રી પરેશ વ્યાસએ લખેલ ખાસ લેખ ” ભાઇ બહેનનું પ્રેમપર્વ ” એમના આભાર સાથે આજની પોસ્ટમાં પ્રસ્તુત કરતાં આનંદ થાય છે.ગુજરાત સમાચારની રવીવારની પૂર્તિમાં પણ આ લેખ પ્રસિદ્ધ થયો છે.

શ્રી પરેશભાઈએ એમના લેખની શરૂઆત એમનાં બેન જાણીતાં લેખિકા અને કવિયત્રી શ્રીમતી યામિની ગૌરાંગ વ્યાસની રક્ષાબંધન પર્વની કવિતાની બે પંક્તિઓથી કરી છે

આ આખું કાવ્ય સચિત્ર યામિનીબેનના આભાર સાથે નીચે પ્રસ્તુત છે.આ પ્રસંગોચિત સુંદર કાવ્યમાં એક બેનનો એમના ભાઈ પ્રત્યેનો પ્રેમ સોળે કળાએ ખીલી ઉઠ્યો છે.

ભાઇ બહેનનું પ્રેમપર્વ ….. શ્રી પરેશ વ્યાસ

કુમકુમ તિલકથી વધાવું રે ભાલ પર ટપકું એક કાળું લગાડું રે ….
ગાલ પર પાંચે પકવાન આજ રાંધુ વહાલપના તાંતણાથી બાંધું રે વીરલા…
-યામિની વ્યાસ

રક્ષાબંધન. ભાઇ બહેનના પ્રેમની ઉજવણીનું પર્વ. ગુજરાતી ભાષામાં ભાઇ બહેનનાં પ્રેમની કવિતા ગોતવી હોય તો છેક ચં. ચી. મહેતાનાં ‘ઇલા કાવ્યો’ યાદ કરવા પડે. ગવાતા ગીતો યાદ કરીએ તો અવિનાશ વ્યાસનું ફિલ્મ ‘સોનબાઇની ચુંદડી’નું ગીત ‘કોણ હલાવે લીમડી ને કોણ ઝુલાવે પીપળી’ યાદ કરવું પડે.

વરસાદ, કૃષ્ણ, રાધા, છોકરો, છોકરી, ફૂલ, પર્વત, નદી કે દરિયાને વિષય લઇને કવિતાઓ કે ગઝલોનો અંબાર અપાર છે. મા, દીકરી, સુખ, દુ:ખ, જીવન, મરણનાં વિષયને પણ શરણ થાય છે આપણા કવિઓ. પણ ભાઇ બહેનનાં પ્રેમની કવિતા લખવામાં કાંઇ મઝા નથી. અથવા તો કદાચ એમ કે કવિઓ આપણી લાગણીઓને લખે છે. કદાચ અર્વાચીન યુગમાં ભાઇ બહેનનાં પ્રેમની એટલી એહમિયત નહીં રહી હોય. હિંદી ફિલ્મ્સનાં ગીતો પણ જુઓ. બહેનાને ભાઇ કી કલાઇ સે પ્યાર બાંધા હૈ અથવા તો ભૈયા મેરે રાખીકે બંધનકો નિભાના.. જૂના જમાનાના ગીતો યાદ આવે. અરિજીત સિંઘ કે શ્રેયા ઘોષાલે ભાઇ બહેનનાં પ્રેમનું ગીત કેમ ગાયું નહીં હોય? અરિજીતે આમ એક ફિલ્મમાં ગીત તો ગાયું છે પણ ફિલ્મનું નામ હતું ‘બહેન હોગી તેરી’. લો બોલો! થોડી ફિલ્મ્સ અલબત્ત આવી છે. ‘માય બ્રધર, નિખિલ’, ‘ફિઝા’ કે પછી ‘ઇકબાલ’. પણ હવે એ નામ યાદ કરવા ગૂગલનો સહારો લેવો પડે છે! આપણને આમ ભાઇ બહેનનાં સંબંધોમાં રસ નથી. ભાઇ બહેનનો પ્રેમ? ઠીક છે મારા ભાઇ. નથિંગ કૂલ અબાઉટ ઇટ. પ્રાઇમ ટાઇમ હિંદી ટીવી સિરીયલ્સમાં સામાન્ય રીતે બહેન પોતાનાં ભાઇનાં પ્રેમમાં ખલનાયિકાની ભૂમિકા અદા કરતી જોવા મળે છે. અને સમાચારમાં પણ રક્ષાબંધન કે ભાઇબીજનાં તહેવાર સિવાય ભાઇ બહેનનાં પ્રેમની ખાસ કોઇ સ્ટોરી હોતી નથી. હોય તો ય ઑનર કિલિંગ જેવી બીહડ ન્યૂઝ સ્ટોરી.

બહેને પરન્યાત કે પરધર્મી જોડે લગ્ન કર્યા અને ભાઇએ બહેન બનેવીને મારી નાંખ્યાનાં બનાવ આજે બને છે .અરે,પાકિસ્તાનથી તો ઑનર રેપનાં સમાચાર આવ્યા છે. મુલતાન શહેર નજીકનાં ગામડામાં બાર વર્ષની એક નાની છોકરી ખેતરમાં ઘાસ કાપતી હતી ત્યારે એક સોળ વર્ષનાં છોકરાએ બળાત્કાર કર્યો. ગામની પંચાયતે નક્કી કર્યું કે છોકરીનો ભાઇ જે સોળ વર્ષનો છે એણે બળાત્કારી ભાઇની બહેન પર બળાત્કાર કરવો. અને બે દિવસમાં બે બળાત્કાર થયા. ફિટકાર છે…

ભાઇ બહેનનો સંબંધ અમૂલ્ય છે. કદાચ વન ચાઇલ્ડ ફેમિલીએ આપણી અવદશા કરી છે. અથવા કદાચ એમ કે આપણા શિક્ષણ, કલા કે સાહિત્યને ભાઇ-બહેનનાં સંબંધોને પોંખવામાં ઝાઝો રસ રહ્યો નથી. પણ એક સરસ સમાચાર અફઘાનિસ્તાનથી આવ્યા છે. આ એ દેશ છે જ્યાં સ્ત્રીઓ પોતાની ઓળખાણ ગોતી રહી છે. અહીં એ કોઇની મા, પત્ની કે દીકરી છે. બસ, બીજું કાંઇ નહીં. ત્યારે ત્યાંનાં ટેલિવિઝન શૉ ‘બાગાચ-એ-સિમસિમ’ (બાળકોમાં ખૂબ લોકપ્રિય ટીવી સીરીયલ અમેરિકન ‘સિસમ સ્ટ્રીટ’ની અફઘાની આવૃત્તિ)માં બે નવા કઠપૂતળી પાત્ર રજૂ થયા છે. એક છે નાનો છોકરો ઝિરાક. દરી અને પાસ્તો ભાષામાં એનો અર્થ થાય સ્માર્ટ. બીજી એની મોટી બહેન ઝરી. ઝિરાક ભણવામાં હોંશિયાર ઝરીને માન આપે છે. એની પાસે અવનવું શીખવાની કોશિશ કરે છે. બહેન માટે પ્રેમ ઉજાગર કરવાનો નવો અભિગમ છે આ. ચાલો, કશેક કોશિશ તો થઇ રહી છે.

રક્ષાબંધનનાં દિને બહેન ભાઇનાં ઉત્કર્ષની કામના કરે છે, ભાઇ બહેનને રક્ષાનું વચન આપે છે. બન્નેનો ઉછેર સાથે થયો હોય પણ બહેન પરણીને સાસરે જાય પછી એનો પોતાનો પરિવાર. ભાઇને પોતાનો. રોજ મળવાનું થાય નહીં પણ પ્રેમ અકબંધ રહે. આમ એકબીજાનાં નિજી જીવનમાં દખલન્દાજી નહીં પણ જરૂરિયાત ટાણે પડખે અચૂક ઊભા રહેવું.

પ્રેરણાત્મક વિચારોની લેખિકા કેથરિન પલ્સિફર કહે છે કે અમે મોટા થયા ત્યારે મારા ભાઇઓ એ રીતે વર્તતા કે જાણે એમને કોઇ પડી નથી પણ મને હંમેશા ખાત્રી હતી કે એ મારું ધ્યાન રાખતા હતા અને તેઓ (મારા માટે) હતા.

— પરેશ વ્યાસ
ફેસબુક પરથી સાભાર

રક્ષાબંધન પ્રસંગોચિત મારી ત્રણ હાઈકુ રચનાઓ

બેનડી બાંધે
રાખી,ભાઈ બંધાય,
પ્રેમ દોરથી

=====

રક્ષા બંધન
ભાઈ બેન પ્રેમથી
ઉજવે પર્વ

====

રાખડીમાં છે
ભાઈનું અમરત્વ
બેનની આશ

વિનોદ પટેલ

રક્ષાબંધન પર્વ પ્રસંગે  સૌને અભિનંદન અને હાર્દિક શુભેચ્છાઓ 

1063- અર્વાચિંતનમ્ -શું ખાવું? શું પીવું?……..શ્રી પરેશ વ્યાસ

સુ.શ્રી પ્રજ્ઞાબેન વ્યાસના બ્લોગ નિરવ રવે માં એમના સુપુત્ર જાણીતા કોલમ લેખક શ્રી પરેશ વ્યાસ લિખિત સામાન્ય આરોગ્યને લગતો આ લેખ અને એમાં રજુ થયેલા વિચારો મને ગમ્યા .આ બન્ને વિદ્વાન મા-દીકરાના આભાર સાથે વિ.વિમાં એને સહર્ષ રી-બ્લોગ કરું છું.વાચકોને એ ગમશે અને ઉપયોગી જણાશે.-વિનોદ પટેલ             

                     અર્વાચિંતનમ્ -શું ખાવું? શું પીવું?    

                                     પરેશ વ્યાસ   

                                                                                       શું ખાવું? શું પીવું?

Paresh Vyas

વજન વધે છે. કસરત કરવાનાં કામચલાઉ અભરખા ગ્રીષ્મની ગરમી સાથે બાષ્પીભવન થઇ જાય છે. ઉપવાસ કરાય? કોને ખબર? અમે કાંઈ ના ખાઈએ તો ય વજન રાજાનાં કુંવરની માફક રાતે ના વધે એટલું દિવસે અને દિવસે ના વધે એટલું રાતે વધે છે. દુનિયાનાં લોક  લબાલબ ખાય પણ એને કાંઈ ના થાય. અને અમે….? શું સાલી જિંદગી છે? અકબર અલાહાબાદી એવું કહી ગયા’તા કે હમ આહ ભી કરતે હૈ તો હી જાતે હૈ બદનામ, વો કત્લ ભી કરે તો ચર્ચા નહીં હોતા. અમે જરા ખાઇએ, પીએ કે વજન વધી જાય. અમે ચર્ચાઇ જઇએ. વગોવાઇ જઇએ. કરવું શું? કોઈ કહે કે ગ્રીન ટી પીવો. એનાં પોલીફેનોલ્સ અને કેફેઈન શરીરની ચરબી બાળે છે. ગ્રીન ટી એટલે દૂધ અને ખાંડ વિનાની ચા. એ તો કઈ રીતે પીવાય? રગડા જેવી કડક મીઠી ચા પીનારાં છ કરોડ ગુજરાતીઓને એ ભાવે કઇ રીતે?

આહારશાસ્ત્રી એલી ક્રીગારે ‘વોશિંગ્ટન પોસ્ટ’ અખબારનાં માધ્યમથી તાજેતરમાં કહ્યું કે લીલી ચા, લાલ મરચું, આખા ધાન અને પ્રોટીન આપણા શરીરનું મેટાબોલિઝમ (ચયાપચય ક્રિયા) વધારે છે. કેલોરી બળી જાય. ચરબી જામે નહીં. માટે મેટાબોલિઝમ વધે એવું ખાઓ પીઓ તો સારું. પણ આ પૂર્ણ સત્ય નથી. માત્ર એની પર આધાર ન રાખી શકાય. ત્રણ કપ ગ્રીન ટી પીઓ તો કેલોરી બળે પણ કેટલી? એક શિંગદાણા જેટલી. લો બોલો… ભારતીય આહારશાસ્ત્રી ઋજુતા દિવેકર તો કહે છે કે લીલી ચા તમને પાતળા કરે તેવી જાહેરાત ભ્રામક છે.

ગ્રીન ટી, વ્હાઇટ ટી, ઊલુંગ ટી, બ્લેક ટીમાં કોઇ ફેર નથી. ઋજુતાનાં કહેવા મુજબ આપણી જીભની સ્વાદગ્રંથિને જે ચા ન ભાવે એ ન પીવી જોઇએ. ઋજુતા તો ઘી ખાવાની ય ભલામણ કરે છે. ઋજુતાની વાત માનવી જોઇએ કારણ કે કરીના કપૂર અને અનંત અંબાણી પણ એની વાત માને છે.

એલી ક્રીગાર કે ઋજુતા દિવેકર, બન્ને માને છે કે કસરતનો કોઇ વિકલ્પ નથી. અથવા એમ કહીએ કે નિયમિત કસરતનો કોઇ વિકલ્પ નથી. ઋજુતા નામ પ્રમાણે ઋજુ છે એટલે વધારે પડતી નહીં પણ ત્રણ દિવસે એક વાર નિયમિત કસરત કરવા ભલામણ કરે છે. બન્ને અહારશાસ્ત્રીઓ ફાસ્ટફૂડનાં પ્રબળ વિરોધી છે. પણ અમને ઋજુતા ગમે છે કારણ કે એ વરસાદી માહોલમાં ગરમ ભજીયા કે સમોસા ખાવાને ક્રાઇમ ગણતા નથી. જો ભી મન મારકે સમોસા નહીં ખાતા હૈ ઉસકો હાર્ટએટેક આને કે ચાન્સીસ જ્યાદા હૈ! એવું એ છડે ચોક કહે છે.

સમોસા આજકાલ એરફ્રાય કરેલાં મળે છે. એવા સમોસા ફ્લાઇંગ કિસ જેવા હોય. ફ્લાઇંગ કિસમાં તે વળી શી મઝા આવે? ખરેખરા હોઠ એકાકાર થાય એવા આવેગાત્મક ચુંબનમાં જે મઝા હોય એવી મઝા ફ્લાઇંગ કિસમાં નથી. હા, તેલમાં તળેલા સમોસા આરોગવાથી રીઅલ કિસની ફીલ ચોક્કસ મળે. આ વાત ઋજુતાએ પોતે કહી છે. એ એમ પણ કહે છે કે કોઇ પણ પેક થયેલાં ખાદ્ય પદાર્થો જેવા કે બિસ્કિટ્સ, ચિપ્સ, ઓટ્સ, નૂડલ્સ વગેરે ક્યારેય ખાવા નહીં. તેલની વાત કરીએ તો ઓલિવ ઓઇલ સારું અને શીંગતેલ નઠારું, એવું જરાય નથી. તેલ ફિલ્ટર્ડ હોવું જોઇએ, રીફાઇન્ડ ન હોવું જોઇએ. રીફાઇન્ડ તેલ નુકસાન કરે.

કોઇ કહે કે રોજ આટલા લીટર પાણી તો પીવું જ જોઇએ. અરે ભાઇ! એવું કાંઇ નથી. પેશાબ પીળો ન થાય એટલું પાણી પીવું. તંઇ શું?આપણે શું કરવું? બજારમાંથી કાંઇ રેડીમેડ પેક્ડ ફૂડ લાવવું નહીં. તેલ રીફાઇન્ડ હોય એ ન ચાલે. ઘી ખાઇ શકાય. કસરત કરતા રહેવાય. પેઇડ કે અનપેઇડ સલાહકારોનો કોઇ તંત નથી. તમે તમારા શરીરને જેટલું જાણો એટલું બીજું કોઇ જાણે નહીં. કોઇની વાત માનવી નહીં. ડોક્ટર્સને સાંભળવા પણ કરવું એ જે તમને ઠીક લાગે. ડોક્ટર્સ તો એવું કહે કે સ્વાદમાં સારું લાગે તે સઘળું થૂંકી નાંખો. એવું તે કાંઇ થોડું હોય? પણ…ઓછું ખાવું, તાજું ખાવું, ઘરનું ખાવું, ભાવે તેવું ખાવું, ભારતીય ખાણું ખાવું.. 

સાભાર .. niravrave નિરવ રવે-સહજ ભાવોના દ્યોતક

( 590 ) વનઅપમેનશિપ કે ઉબુન્ટુ?

સમાજવાદ એ નિષ્ફળતાની ફિલસૂફી છે, અજ્ઞાનનો પંથ છે,

અને અદેખાઇનું ધર્મસૂત્ર છે, એનો જ્ન્મજાત વિશિષ્ટ ગુણ છે કંગાલિયતની સરખી ભાગબટાઇ.

વિન્સ્ટન ચર્ચિલ

સુ.શ્રી પ્રજ્ઞાબેન વ્યાસ ના બ્લોગ નિરવ રવે માં એમના સુપુત્ર શ્રી પરેશ વ્યાસ લિખિત આ લેખ વાંચતાં જ

ગમી ગયો . આ બન્ને વિદ્વાન મા-દીકરાના આભાર સાથે વી.વી.માં એને રી-બ્લોગ કરતાં આનંદ થાય છે.

વિનોદ પટેલ

niravrave નિરવ રવે-સહજ ભાવોના દ્યોતક*

વનઅપમેનશિપ કે ઉબુન્ટુ?

 ભાજપ-શિવસેનાનાં સંબંધોનું કમઠાણ…

ભડભડ કશું બળે તો મકરંદ માની લેજે,
તણખો નિમિત્ત સાચું; પણ કામ છે હવાનું.

–મકરંદ મુસળે

પચ્ચીસ પચ્ચીસ વર્ષોનાં સંબંધો ભડભડ બળ્યાં. રાજકારણની હવા જ તો કંઇક એવી છે. જુઓને, ભાજપ અને શિવસેનાનું કેસરી સહ-જીવન ટક્યું નહીં. ગુજરાતી લેક્સિકોન અનુસાર  કેસરીજીવન વૈદ્યક દવામાં વપરાતું એક ચાટણ છે જે અભ્રકભસ્મ, બંગભસ્મ, રસસિંદૂર અને કેસર નાખીને બનાવાય છે. તે પૌષ્ટિક, વીર્યવર્ધક અને બળદાયક છે. કેસરીજીવનનાં ચાટણથી બન્ને પક્ષોનું સંવર્ધન થયું જરૂર પણ આખરે કેસરિયા રાજકારણનાં પ્રણેતા ભાજપ આણિ શિવસેનાની માઝી સટકેલ થઇ. પચ્ચીસ વર્ષનું સાનિધ્ય છિન્ન થયું. સત્તાની દોડમાં તેઓ ભૂલી ગયા કે આપણે છઇએ તો હું છું. પણ હશે ભાઇ, રાજકારણીમાં ભલે હોય પણ રાજકારણમાં માનવીય મૂલ્યોને કોઇ અવકાશ હોતો નથી. અહીં જતું કરવાનો રિવાજ નથી.  ‘હું તારાથી બળુકો’ માટે અંગ્રેજ શબ્દ છે: વન-અપમેનશિપ(One-upmanship) અને  ‘મૈં નહીં, હમ’ માટે આફ્રિકન ઝુલુ બોલીનો શબ્દ છે: ઉબુન્ટુ (UBUNTU).

એકવાર…

View original post 573 more words